ايران گشت

این وبلاگ به معرفی جاذبه های گردشگری.سوغات و صنایع دستی استان ها.آداب و رسوم .اعتقادات. آیین ها.گویش ها . بازی ها و غذاهای محلی میپردازد و همچنین انواع راهنمایی های سفر مثل{نقشه . وضعیت آب و هوا و فرکانس رادیو و تلویزیون} را با سرعت بالا در اختیارتان می گذارد. ایران گشت گشتی به تمام ایران

گويش‌هاى پاميرى

در ايران‌شناسى گويش‌هاى پاميرى به دسته‌اى از گويش‌هاى ايرانى غير مكتوب اطلاق مى‌شود كه در ميان كوه‌نشينان تاجيك منطقهٔ خودمختار بدخشان كوهستانى جمهورى تاجيكستان (كه زبان ادبى و آموزش آنها تاجيكى است و اكثر بزرگسالان علاوه بر زبان مادرى خود آن‌را مى‌فهمند) و ميان ساكنان مناطقى از افغانستان و شمال غربى چين كه مجاور پامير است رواج دارد.
 
گويش‌هاى پامير شامل گويش‌هاى زير هستند:
 
- شغنى يا شغنانى (در دو كنارهٔ رودخانهٔ پنج در شمال و جنبو خرق و نيز در دره‌هاى گونت Gunt و شاه‌دره)؛ روشانى rusani (در دو سوى رودخانهٔ پنج، در جنوب قلمرو شغنى و نيز در درهٔ خوف xuf)؛ برتنگى (در درهٔ برتنگ)؛ ارشرى (بالاتر، در كنار مسير برتنگ) و سريكلى (سريقلي) (در كشور چين، در سين كيانگ، در شرق جبال سريكل كه مرز ميان چين و شوروى [تاجيكستان] را تشكيل مى‌دهد). تمام اين گويش‌ها كه خويشاوندى نزديكى با هم دارند در زير گروه شغنى - روشانى دسته‌بندى مى‌شوند.
 
- يزغلامى (در طول رودخانهٔ يزغلام، شاخهٔ راست رودخانهٔ پنج).
 
- اشكاشمى (در محل انحناى پنج، آنجا كه اين رود به‌سوى شمال مى‌چرخد و نيز در سرچشه‌هاى رودخانهٔ وردوج در افغانستان).
 
- وخى يا وخانى (به‌ويژه در طول مسير علياى پنج و در سرچشمه‌هاى آن. در چيترال و در منطقهٔ جامو و كشمير و در سين‌كيانگ نيز وخى را ذكر كرده‌اند).

گويش يغنابى

يغنابى در درهٔ مرتفع رودخانهٔ يغناب و در چند روستاى درهٔ رودخانهٔ ورزاب (در شمال دوشنبه در جمهورى تاجيكستان) رواج دارد.
 
يغنابى كه تنها گويش ايرانى نو است كه دنبالهٔ سغدى است از مدت‌ها پيش توجه ايران‌شناسان را جلب كرده است.

گويش پراچى

پراچى تنها در جزيره‌هاى پراكنده و جداجدائى در مناطقى كه زبان آنها فارسى - تاجيكي، پشتو و هندى است رواج دارد. در حال حاضر پراچى فقط در روستاهائى در طول رودخانهٔ شُتُل (در شمال كابل) و در محلى به‌نام نيجْرَو Nijrau (در شمال كابل) رايج است.

 


گويش كمزارى

كمزارى تنها گويش ايرانى است كه در جنوب خليج فارس شناخته شده است. اين گويش در ميان قبيله‌اى بدوى كه در زاويهٔ شمالى شبه جزيرهٔ عربستان (در ساحل جنوبى خليج هرمز در مقابل بندرعباس) ساكن هستند رواج دارد.



گويش ارمورى

ارمورى (بركي، برگيسته) زبان قوم موچكى است كه 'ارموري' يا 'بركي' نام دارد.
 
در گذشته ارمورى در مناطق بيشترى رايج بوده است و در قرن نوزدهم به اوج آن در شرق و شمال كابل نيز اشاره كرده‌اند. ارمورى‌زبانان به‌تدريج فارسى - تاجيك زبان و بعضى پشتو زبان شده‌اند.

گويش تالشي

تالشى نيز در جمهورى آذربايجان، در دشت لنكران و مناطق كوهستانى غرب آن، رواج دارد. خارج از مرزهاى اتحاد شوروي، تالشى در مناطقى در شمال غربى ايران، در ساحل درياى خزر و در مرز ايران و شوروى نيز رايج است. تالشى‌ها علاوه بر زبان مادرى خود، تركى آذرى را كه هم‌اكنون زبان كتابت و آموزش آنان است مى‌دانند.
 
دستگاه فعل تالشى داراى تعدادى صورت‌هاى ساده و تركيبى است. ويژگى تالشى وجود انواع مختلف صرف فعل زمان‌هاى ماضى در ارتباط با متعدى و لازم بودن فعل است.
 
نشان دادن فاعل عمل در زمان گذشته با حالت غير مستقيم (غير فاعلي)، تالشى را به كردى و پشتو نزديك مى‌كند، تالشى دنبالهٔ يكى از گويش‌هاى ايرانى شمال غربى است كه در ادوار گذشته در آذربايجان رواج داشته است. دوبيتى‌هائى كه در منطقهٔ اردبيل به‌دست آمده‌اند و به قرن دهم هـ / شانزدهم م تعلق دارند به يكى از اين گويش‌هاى سروده شده‌اند.

Weblog Themes By iranghasht

<< مطالب جدیدتر ........ مطالب قدیمی‌تر >>

موضوعات

معرفی وبلاگ


این وبلاگ به معرفی جاذبه های گردشگری.سوغات و صنایع دستی استان ها.آداب و رسوم .اعتقادات. آیین ها.گویش ها . بازی ها و غذاهای محلی میپردازد و همچنین انواع راهنمایی های سفر مثل{نقشه . وضعیت آب و هوا و فرکانس رادیو و تلویزیون} را با سرعت بالا در اختیارتان می گذارد. ایران گشت گشتی به تمام ایران

آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 1258752
تعداد نوشته ها : 3561
تعداد نظرات : 58
X