ايران گشت

اين آرامگاه كه در خيابان حكيم الهي مقابل دبيرستان دهخدا واقع شده مدفن يكي از چهره هاي تابناك فلسفه و حكمت و يكي از مفاخر گرانمايه ايران است . بناي آرامگاه را ايوان و چند سالن و اتاق تو در تو تشكيل مي دهد بر پيشاني ايوان كه مشرف به خيابان واقع شده و قريب 5 متر ارتفاع دارد . كتيبه اي از كاشي ديده مي شود كه به تاريخ تولد و وفات و باني اين آرامگاه كه يكي از فرزندان وي بوده اشاره كرده بر دو جرز طرفين ايوان كاشي كاري زيبايي به چشم مي خورد كه در قسمت تحتاني سمت چپ عبارت (به سعي آقاي سيد آقا معصومي عمل گرديد ) و در سمت راست عبارت (عمل حسين ايليا كاشي ساز اصفهاني ) نوشته شده است . بالاي سردر ورودي آرامگاه دو نقش از كاشي لاجوردي مزين به نگاره وجود دارد كه بر نقش فوقاني عبارت آرامگاه حاج ملا علي حكيم الهي و بر نقش پايين دعاي اهل قبور نوشته شده است . در اطراف و پيشاني سر در تزيينات زيبايي از آجر ديده مي شود .

در فاصله 100 متري آرامگاه پير نجم الدين مقبره زيباي فاني شاعر آزاده سمنان و سيد ابوطالب حسني سردار ملي سمنان در كميته نهضت مشروطه قرار دارد . اين آرامگاه را به دليل قدمت كم آن نمي توان جزو آثار تاريخي دانست ولي از آنجا كه مزار يكي از شاعران به نام سمنان بوده و نيز داراي نماي جالبي مي باشد يكي از نقاط ديدني سمنان محسوب مي گردد . آرامگاه فاني شامل گنبد و حرم و صحن و فاقد ايوان است . نماي خارجي آرامگاه به صورت مكعب مستطيل آجري است كه دو درب اصلي طرفين بنا حياط را به بيرون متصل مي كند . گنبد زيبا و خوش فرم آن از دو قسمت تشكيل شده كه عبارت از ساقه گنبد به ارتفاع 20/1 متر متشكل از يك بخش آجري به ارتفاع 75 سانتي متر و سپس يك دوره كاشي لاجوردي با حاشيه مزين به گل و بوته كه سوره شريفه الرحمن تا آيه 24 به خط سفيد بر آن نوشته شده و در انتها به عبارت سازنده كاشي برادران حقيقت ختم مي شود .

امامزاده علي بن جعفر (ع) فرزند امام جعفر صادق و برادر بزرگوار امام موسي كاظم (ع) ميباشد . اين بقعه متبركه كه در مركز شهر سمنان و در خيابان شهيد رجايي واقع شده است . مساحت فعلي مجموعه عرصه و اعيان امامزاده 3500 متر مربع مي باشد . مساحت بقعه 40 و مساحت كل بنا 550 مترمربع است . ساختمان اين بقعه متبركه شامل گنبد . ايوان و حرم و دو سالن بزرگ در طرفين بقعه است كه اخيرا نسبت به بازسازي و كاشي كاري گنبد و دو سالن طرفين بقعه و تعميرات مهتابي و راهروها اقدام شده است . بناي اصلي بقعه كه رو به مشرق است بر روي صفحه اي بزرگ قرار دارد . ايوان اصلي غربي كه 5/9 متر ارتفاع دارد با كاشي زينت يافته و دهنه ايوان 5/5 متر است . قبر حضرت در سالهاي اخير با سنگ مرمر بازسازي شده است . ايوان شرقي كه درب ورودي امامزاده در آن قرار دارد 5/5 متر بلندي دارد . داراي تزيينات كاشي كاري زيبايي مي باشد كه در سال 1330 ه . ش مرمت گرديده است .

در انتهاي بازار جنوبي سمنان و در گوشه غربي تكيه معروف پهنه بقعه اي رفيع و مجلل به نام حضرت يحيي (ع) وجود دارد صاحب اين بقعه فرزند حضرت موسي بن جعفر (ع) و يكي از مرشدان راه حق و حقيقت بوده كه در سال 198 ه هنگام مسافرت حضرت علي بن موسي الرضا (ع) از مدينه به مرو جزو ركاب بوده و وقتي به سمنان مي رسند به دستور حضرت رضا وي را جهت هدايت مردم در سمنان ما مور اين امر مهم مي نمايد . بقعه داراي گنبد عظيم و ايوان كاشي كاري شده و حرم و صحن مي باشد ارتفاع ايوان آن حدود 5/12 متر و به شكل زيبايي است كه قريب به 600 سال پيش بنا گرديده و در سال 1348 مرمت و كاشي كاري شده و قدمت آن مربوط به قرن 8 و دوران مغول است . ايوان و طاقنماهاي طرفين درب حرم داراي كاشي كاري بسيار زيبايي مي باشد كه چشم هر بيننده اي را خيره مي كند . بر طاقنماهاي جنوبي آيه شريفه الكرسي به خطي زيبا نوشته شده است . بالاي راهرو ورودي قسمت جنوبي سوره مباركه توحيد به چشم مي خورد تزيينات حرم زيباي آن منحصر به ازاره كاشي كاري آن است كه از كاشي خشتهاي سفيد كه داراي گلهاي لاجوردي ميباشد متشكل شده است . سطح داخل گنبد نيز داراي گچبري هاي زيبايي است . گنبد عظيم بقعه كه بر بالاي حرم و بر روي 4 فيل پوش استوار است پيازي شكل ميباشد و نماي خارجي آن را كاشي هاي فيروزه اي زيبا پوشانده است .

بازار عمومي شهر كه به سبك معماري سنتي ايران و با در نظر گرفتن وضعيت آب و هواي خاص منطقه كويري با سقفهاي خشتي و آجري در حدود 180 سال قبل در دوره قاجاريه ساخته شده است . بزرگترين مركز خريد و فروش كالاهاي تجاري و خدماتي است . در گذشته بازار عمومي شهر متشكل از راسته بازار و بازار حضرت و بازار كوچك جلو خان بوده است . بازار شمالي تقريبا به طول 5/1 كيلومتر از خيابان شهدا شروع شده و به خيابان امام ختم مي شود اين بازار كه به راسته بازار (بازار بالا) معروف است شامل 254 باب مغازه مي باشد . در اين بازار سه حمام قديمي . 5 مسجد و 4 كاروانسراي مخروبه وجود دارد. تكيه ناسار از تكاياي معروف اين بازار است كه در گذشته و حال محل گرد آمدن هيئت هاي عزاداري در روزهاي عاشورا و تاسوعا است . نماي سر در شمالي و نماي سر در جنوبي اين بازار با كتيبه هايي زيبا از كاشي هاي لاجوردي پوشانده شده است .