ايران گشت

مسجد عاشورا رو به روي حوزه علميه معصوميه شهر بيرجند قرار دارد و در حال حاضر محل دارالشفاي خيريه حضرت فاطمه ( س ) و حسينيه فاطميه است . گفته مي شود اين مسجد قبل از اسلام عبادتگاه زرتشتيان بود و بعد از رواج اسلام به مسجد تبديل شده است . اين مسجد با 25/114 متر مربع مساحت ، احتمالا به دوره صفويه تعلق دارد . ورود به مسجد هم از طريق صحن و هم از طريق حسينيه جنب آن امكان پذير است . مسجد در قسمت صحن داراي ورودي ايوان مانندي با نماي سنگ مرمر و قوس گنگره دار به صورت معماري بناهاي جديدي است . در قسمت سردر آن تمثيلي بزرگ از قرآن مجيد به صورت گشوده نصب شده است و داراي درهاي آهني مستحكم و نمايي كاملا تازه ساز و جديد است . بناي داخل مسجد تقريبا اصالت خويش را حفظ كرده است : از ويژگيهاي بارز آن مي توان به ديوارها و جرزهاي قطور كه از خصوصيات شاخص بناهاي منطقه كويري است ، اشاره كرد . بر روي آنها طاق هايي از نوع جناغي و تيز متوسط ساخته شده است . در قسمت قبله محرابي به ابعاد 125 × 150 سانتي متر وجود دارد كه جهت آن اندكي با قبله تشيع تفاوت دارد . به نظر مي رسد كه اين مسجد در ابتدا جهت برگذاري نماز جماعت اهل سنت بنا شد و جهت محراب آن نيز مويد همين مطلب است . از ويژگيهاي ديگر بنا مي توان به طاقچه هاي ساده اي كه در ورودي هاي مسجد ، در داخل ديوار تعبيه شده اند اشاره كرد كه محل قرار دادن كتاب هاي دعا ، قرآن و مهر جهت نماز است . مصالح بنا شامل گچ ، سنگ مرمر و آجر است . از جمله تزئينات بنا مي توان به استفاده از طاق با قوس جناغي و تيز متوسط ومحراب گچبري شده با نقوش ساده اسليمي اشاره كرد . اين مسجد به دليل تجمع هيات هاي عزاداري امام حسين ( ع ) به مسجد عاشورا معروف شده است . مردم بيرجند در اربعين حسيني و مراسم شام غريبان در اين مكان شمع روشن مي كنند و حاجت مي طلبند .