ايران گشت

رودخانه شور از ارتفاعات گچ ترش و كلاه فرنگي سرچشمه مي گيرد و از حد فاصل دهستان حيا‏ت داود شبانكاره مي گذرد و در خور مزين وارد خليج فارس مي شود

محل تلاقي دو رودخانه دالكي و شاپور در منطقه حله تالاب بزرگي به وجود آورده است كه يكي از تالاب هاي مشهور سراسر قلمرو جنوبي ايران محسوب مي شود. آب اين تالاب از سرريز جريان رودخانه دالكي و شاپور، بارندگي زمستانه و تا حدودي جزر و مد خليج فارس تأمين مي گردد. اطراف تالاب را نيزاري فرا گرفته و در داخل آن حيات گياهي و جانوري ويژه اي به وجود آمده است. از اين تالاب مي توان به عنوان يك اكو سيستم محلي بهره برداري هاي تفرجي و پژوهشي به عمل آورد. اين تالاب محل زيست فراوان پرنده آبز ‏ي مهاجر است كه از آن جمله مي توان به درنا، حواصيل، گاجي رو، پرستو، ترني، حمامي ، بط ، هفت رنگ ، دراج خردل اشاره كرد.

اين رود از ارتفاعات دشت ارژن در غرب شيراز سرچشمه مي گيرد و پس از دريافت آب رودخانه هاي سرخون و شيرين رود و اتصال به رودخانه شاپور، در نزديكي روستايي به نام رمله به خليج فارس مي ريزد. اين رود در قسمت هاي عليا به جز در حوا لي برازجان به دالكي شهرت دارد، ولي پس از دريافت آب رود شاپور حله ناميده مي شود. ‏رود دالكي به ويژه در قسمت هاي شمالي برازجان باغات و نخلستان هاي وسيعي را مشروب مي سازد و به واسطه كيفيت مناسب آب ، استفاده هاي كشاورزي زيادي از آن به عمل مي آيد. سد شبانكاره در نزديكي بخش سعدآباد بر روي اين رودخانه احداث شده است. اطراف سد و پوشش گياهي بخش شمالي رودخانه، احداث امكانات لازم را جهت بهره برداري تفرجي و گذران اوقات فراغت مردم و گردشگران فراهم آورده است.

اين دو جزيره خالي از سكنه در حدود ناحيه بردخون در سواحل جنوبي استان بوشهر و در فاصله كمي نسبت به يكديگر قرار گرفته اند. جزيره نخيلو در حال حاضر بيش هر چيز محل زيست لاك پشتان خليج فارس است و از اين نظر اهميت زيست محيطي قابل توجهي دارد.

ريشهر در8 كيلومتري جنوب شهر بوشهر واقع شده است. قدمت آثار كشف شده آن به هزاره سوم تا هزاره اول بيش از ميلاد مي رسد. آمار مكشوف در سال هاي 1872 تا 1877 ميلادي و نتايج اكتشافات باستان شناسي فرانسوي به سرپرستي پزار در سال 1914 ميلادي كه شامل كتيبه هاي ميخي عهد «شوتروك ناخنوته » و آثار بناها و اشياء، مفرغي و سفال هاي نقش دار است، نشان ميدهد كه ريشهر از هزاره دوم پيش از ميلاد يكي از شهرهاي مهم امپراطوري عيلام بوده است. از آجر نوشته هاي عيلامي معلوم مي گردد كه اين شهر در آن عصر به نام «ليان» خوانده مي شده است. ظاهراً ليان به سبب موقعيت خاص جغرافيايي، يكي از حلقه هاي ارتباطي تمدنهاي شرق و غرب دنياي قديم بوده است، چرا كه مرزهاي جنوبي فلات ايران به سبب همجواري با دريا و ساير شرايط جغرافيايي به ساكنان فلات هند اجازه ‏مي داد كه از آب هاي ساحلي، براي برقراري انوع ارتباط تجاري با تمدنهاي فلات ايران و دشت بين النهرين استفاده كنند. نام ريشهر خلاصه شده «ريوارد اردشير» است. اردشيربابكان شهرهاي متعددي در زمان حكومت خود برپا نمود كه در واقع ريوارد اردشير يكي از آنها است كه مي توان گفت تجديد بناي همان شهر «ليان» بوده ‏است. اين شهر در دوران حكومت ساسايان يكي از مهم ترين مراكز علمي و ادبي محسوب مي شد. در آنجا جماعتي از دانشمدان و نويسندگان جاي داشتند كه با استفاده از خطوطي موسوم به گشتك، كتاب هايي در زمينه علوم طب، نجوم، فلسفه ، متون و روايات مذهبي و ساير رشته هاي علم و ادب را ثبت و تدوين مي نمودند كه نام آنها راگشتك دفتران مي گفتند. ريشهر بعد از اسلام تا سده هايي چند رونق داشت. مطابق اسناد و مدارك پرتغالي ها در قرون 16 و 17‏ميلادي، بر روي نقشه هاي آن ها ريشهر يكي از مراكز تجاري بزرگ به حساب مي آمده است. گفته مي شود كه اين شهر در قرن شانزدهم در حدود دو هزار خانه مسكوني داشت. دو منطقه باستاني «تلي پي تلي» و«شاه نشين» نيز در همان حوالي ريشهر شناسايي شده است. منطقه و شهر باستاني ريشهر در تاريخ 24‏شهريور ماه 1310 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

اين جزيره بين بندر بوشهر و جزير شيف قرار دارد و خالي از سكنه است