ايران گشت

اين گور دخمه به عرض دو و عمق 75/1 متر در نوزده كيلومتري گور دخمه هاي اسحاق وند بين روستاهاي شمس آباد و سرخه ده در كنار گاماسياب قرار دارد. اين گور دخمه نيز همانند گور دخمه هاي اسحاق وند به صورت طاقچه است و در اطراف آن قاب هاي تراشيده شده اي به چشم مي خورد . ورودي آن به عرض 10/1 متر و ارتفاع دهانه آن هشتادو پنج سانتي متر است . ارتفاع كف گور دخمه تا بلند ترين نقطه سقف آن 20/1 متر است . در گذشته اين گور دخمه را به دوره ماد نسبت مي دادند ولي امروزه آن را هخامنشي مي خوانند.

اين سراب زيبا در داخل شهر روانسر قرار دارد و سرچشمه رودخانه قره سو است . به دليل وجود اين سراب و قرار گرفتن آثار تاريخي در كنار آن و نيز سرسبزي و طبيعت زيبا اين مكان يكي از نقاط تفريحي شهر روانسر به حساب مي آيد .

در داخل شهر روانسر و در جوار گورستان محل , گور دخمه اي به طرف شرق با ارتفاع سي و پنج از سطح قبرستان در سينه كوه كنده شده است . اين گوردخمه در قسمت مسطح داراي يك ديوار عمودي به عرض سه متر و ارتفاعي در حدود 30/2 متر است . بخش فوقاني اين فضا ي ايوان مانند به عمق ده سانتي متر و در قسمت تحتاني در حدود هشتادو يك سانتي متر است . در ديوار انتهايي اين ايوان قابي مستطيل شكل به عنوان ورودي ديده مي شود . اين ورودي به اتاقكي تقريبا مربع شكل منتهي مي شود . اتاق اين گوردخمه به طول 43/2 متر و عرض دو متر و ارتفاع 64/1 متر است . كف اين اتاق بدون پستيو بلندي است و سقف آن حالتي قوسي شكل دارد. در سمت راست مدخل ورودي دخمه نقوش حجاري شده ديده مي شود. با توجه به وضعيت نامناسب نقش برجسته با زحمت مي توان چهار تصوير را در روي اين سطح تشخيص داد: 1.روشن تر از همه شكل تقريبي يك متوازي الاضلاع است كه رديف هاي موازي آن را به سيزده قسمت تقسيم مي كند و از وسط تصوير به شكل مورب تا سمت راست پايين نقش ادامه مي يابد . 2. در حد فاصل تصوير متوازي الاضلاع و در ورودي بخشي از نيم رخ يك شخص كه يك شي ء را به صورت عمودي در دست نگه داشته است به چشم مي خورد . 3. سومين نقش در ابلاي متوازي الاضلاع و درست در وسط كادر تصوير ايستاده انسان بال داري است كه پشت به در ورودي مقبره ايستاده است 4. دو صفحه مدور سمت راست نقش بالدار را به عنوان چهارمين تصوير مي توان به حساب آورد. با توجه به نقوش حجاري شده در نماي اين گور دخمه آن را مي توان به وره هخامنشي نسبت داد.

بخش روانسر از توابع شهرستان جوانرود با سه دهستان بدر ، حسن آباد و دولت آباد در 22 كيلومتري جنوب شرقي جوانرود ‏در مسير جاده كرمانشاه – پاوه واقع شده است . اين روستاهاي پايكوهي آب و هواي نسبتا سرد و نيمه مرطوب دارند . رودخانه ‏هاي روانسر و گراب از جنوب و جنوب غربي اين ناحيه عبور مي كنند . كوه هاي هول آور در شمال و ماه زرد در 3 كيلومتري ‏جنوب شرقي روانسر قرار دارند . وجود رودخانه ها ، سراب ، كوهها ، پوشش گياهي درختان بادام كوهي ، پسته كوهي ، انجير ‏كوهي ، گلابي جنگلي ، زالزالك ، بلوط ، كيكم و زبان گنجشك كه كاربرد دارويي و صنعتي دارند همچنين گونه هاي مختلف شيرين ‏بيان ، ريواس ، پونه ، گل ختمي ، گل گاو زبان و كتيرا كه در نواحي مختلف آن مي رويد ، همچنين حيات وحش متنوع ، از جمله ‏عناصر طبيعي جالب توجه اين ناحيه هستند . اين ناحيه از اهميت زيارتگاهي قابل توجهي نيز برخوردار است . وجود دو مسجد ، ‏زيارتگاهي به نام اويس قرني كه بنا به روايتي يكي از ياران پيامبر بوده است ، همچنين زيارتگاههاي شيخ رسول ، شيخ نسرا و بابا ‏جيران از جمله عواملي هستند كه ويژگي ناحيه روانسر را دوچندان ساخته است . اين ناحيه آثار تاريخي جالب توجهي نيز دارد كه ‏مهم ترين آن نقوش برجسته و دخمه اي منسوب به دوره ساساني است كه به ابعاد 3 * 3 متر با ارتفاع حدود 65/1 متر ، در ‏ارتفاع 35 متري از سطح گورستان قديمي در داخل كوه ايجاد و به طور جالب توجهي در ابعاد مستطيل شكل حجاري شده است . ‏

غار كاوات از جمله غارهاي ديدني و معروف استانهاي كرمانشاه و كردستان است كه در سلسله جبال شاهو در شمال دره باصفاي ‏قوري قلعه از توابع جوانرود واقع شده است . دهانه غار در ارتفاع 1660 متري از سطح دريا قرار دارد . در انتهاي اين محوطه ‏بزرگ شاخه اصلي غار با دهانه كوچكتري شروع شده و از قسمت چپ شاخه اصلي نهر كوچكي به اعماق سنگها فرو مي ريزد . پس ‏از 40 متر پيشروي بركه اي به طول 15 متر و عمق 70 سانتي متر وجود دارد كه در بعضي جاها عمق آن به 5/1 متر مي رسد . ‏در اين قسمت غار به دو شاخه تقسيم مي شود . شاخه سمت چپ پيش از 8 متر عمق ندارد ولي شاخه سمت راست حفره و ‏مخزن آب زيرزميني دارد . پس از گذشتن از اين آب بركه آب ديگري وجود دارد كه 60 متر طول و 20 متر عرض دارد و ‏سقف آن در انتهاي آب محو مي شود . ‏

در محدوده سرپل ذهاب بقاياي دو كاروانسرا مشهود است . اولي از نوع كاروانسراهاي چهار ايواني با مصالح آجر است كه ‏قدمت آن به دوره صفوي مي رسد . دومين كاروانسرا از نوع كاروانسراهاي با پلان متفرقه است كه از سنگ ساخته شده و به ‏دوره ساسانيان مربوط است .