ايران گشت

منطقه اين شهرستان به لحاظ موقعيت جغرافي خود و هم جواري با استان هاي فارس و كرمان از نظر قومي وفرهنگي داراي ويژگي هاي خاص خود مي باشد.
 علاوه بر اين مهاجر پذيري و رشد فرهنگهاي گوناگوني شده است به گونه اي كه امروز در شهرستان خاتم آميزه اي از فرهنگ مردماستان كرمان، فارس و يزد مشاهده مي شود .
 لهجه تكلم مردم تركيبي از گويش مردم استان هاي فارس و كرمان مي باشد. 
از نظر ديني و مذهبي كليه مردم شهرستان پيرومذهب شيعه اثني عشري ميباشند.

زبان مردم شهرستان فارسي مي باشد كه به تدريج لهجه محلي آن صاف شده و به صورت فارسي سليس صحبت مي كنند .
البته در روستاها برخي از كلمات و اصطلاحات به صورت پارسي يا پهلوي قديم تلفظ مي شود و تعدادي از اهالي كه در دهستان قره باغ از بخش ششده و قره باغ ساكنند علاوه بر فارسي به تركي نيز تلفظ مي كنند.
 تعدادي از عشاير عرب نيز در جنوب شهر فسا در دهستان جنگل از بخش مركزي چند روستا در بخش هاي نوبندگان و شيبكوه سكونت دارند كه علاوه بر فارسي به عربي محلي صحبت مي كنند. 
فرهنگ مردم شهرستان متأثر از فرهنگي اسلامي و ملي مي باشد و به آداب و رسوم و سنن مذهبي پايبند مي باشد و به لحاظ بينش فرهنگي از شهرستانهاي همجوار بر جسته تر هستند.
 چنانچه درصد تحصيل كرده ها در مقاطع عالي و حضور آنان در مجامع علمي و فرهنگي محلي، استاني و كشور مويد اين نظر مي باشد.

زبان خنجي، يكي از لهجه هاي لارستاني است كه در بين مردم خنج و اطراف آن صحبت مي كنند و تعدادي از مردم شهرستان نيز به زبان فارسي و بعضا تركي صحبت مي كنند.
دين مردم خنج اسلام و مذهب مردم خنج از اهل سنت از شاخه شافعي هستند يعني از پيروان امام محمد ادريس شافعي هستند.
 ورود اسلام به خنج، تا جائي كه شواهد تاريخي نشان مي‌دهد به قرن پنجم هجري برمي‌گردد.

ساكنان شهرستان كوثر ترك آذربايجاني و به زبان تركي آذربايجاني سخن مي‌گويند.
 مردم شهرستان كوثر داراي مذهب شيعه (دوازده امامي)هستند. 
مردم روستاهاي هشين و علاءالدين به ترتيب از لحاظ مذهب و زبان متفاوت از ساير نقاط شهرستان است: 

* روستاي هشين داراي ساكنان ترك آذربايجاني، سني مذهب
* روستاي علاءالدين ساكنان تات و به زبان تاتي (قابل فهم براي مردم شهر كلور شهرستان خلخال)سخن مي‌گويند و شيعه دوازده امامي هستند.

تقريبا همهٔ نژادهاي ايراني از فارس و و لر و بختياري و... در شهرستان جم وجود دارد ولي مردم بومي اين شهرستان اكثرا فارس ،و فارس-بختياري هستند.
تقريبا همهٔ نژادهاي ايراني از فارس و و لر و بختياري و... در شهرستان جم وجود دارد ولي مردم بومي اين شهرستان اكثرا فارس ،و فارس-بختياري هستند.
 گويش جمي نام گويش مردم اين منطقه مي‌باشد
 اين گويش در ادامهٔ زبان پهلوي رايج در مناطق جنوبي ايران مي‌باشد.
 واژگان و اصطلاحات كشاورزي و دامداري در اين گويش كاملا متفاوت از فارسي معيار است. 
يكي از لهجه‌هاي روان واصيل زبان فارسي در اين منطقه رواج دارد كه داراي ويژه گي هايي تقريبا منحصر به فرد است به عنوان نمونه مي‌توان از تلفظ صداي (آ)در كلمات((خانه، شانه، لانه، باران و...)) ياد كرد نمونهٔ ديگر مربوط به كار برد شناسه‌هاي ((مان، تان، شان))به صورت كامل است يعني در صحبت‌هاي روزمره مردم تركيبات صحيح وكاملي همچون ((خانه مان ، پولتان ،خودشان و...)) بدون تبديل الف به (و) - كه در بيشتر لهجه‌هاي كشورمان رايج است به وفور به كار مي‌رود .